Een gezonde toekomst voor Rotterdammers

Wetenschappers van het Erasmus MC doen veel onderzoek naar de gezondheid van Rotterdammers. Met als uiteindelijke doel een gezonde bevolking – van de stad en in brede zin. Met grote meerjarige cohortstudies als ERGO en Generation R , maar ook met o.a. het Centrum Gezond Gewicht en het Klaar voor Kind programmaonderzoeken zij  de gezondheid van zowel oude (ERGO) als jonge (Generation R) mensen. Hiermee behoort het Erasmus MC tot de wereldtop het gebied van volksgezondheidsonderzoek. Een van deze vele wetenschappers binnen het Erasmus MC is hoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg Lex Burdorf. Lex doet onderzoek naar de invloed van sociaaleconomische factoren, milieu, luchtkwaliteit en gedrag op gezondheid en levensverwachting. EEN METRORIT VAN VERSCHIL Lex Burdorf: “Mannen worden in Nederland gemiddeld 80, vrouwen 84. Ik heb eens uitgerekend dat we in Rotterdam gemiddeld anderhalf jaar korter leven.  We hebben de gemiddelde levensverwachting in kaart gebracht langs het Rotterdamse metronet. Dan blijkt dat mensen in kopstation Nesselande bijna acht jaar ouder worden dan mensen rond metrostation Maashaven. Acht jaar, binnen één stad! Dat verschil is net zo groot als, of zelfs net iets groter dan, tussen mensen die alleen lagere school hebben en mensen met een academische opleiding.” https://www.youtube.com/watch?v=3dZPmmJwlaQ&feature=youtu.be ROTTERDAM ALS LABORATORIUM Over Rotterdam als locatie voor medisch onderzoek: “De stad wordt veelvuldig gebruikt als laboratorium. Individuele onderzoekers werken in de stad en denken in academische werkplaatsen samen met de gemeente na over grootstedelijke gezondheidsvraagstukken. Wat vooral uniek is aan Rotterdam is dat we een aantal grote, langlopende bevolkingsonderzoeken hebben, cohortstudies waarbij een groep mensen jarenlang gevolgd wordt:  Generation R brengt de effecten van leefstijl, omgeving en sociaal-economische factoren op de ontwikkeling van kinderen in kaart, al vanaf de zwangerschap. Voor Ergo, een andere studie, wordt al bijna dertig jaar een groep van vijftienduizend ouderen uit Ommoord gevolgd om bijvoorbeeld de ontwikkeling van dementie in kaart te brengen. Deze studies leveren bijzonder veel wetenschappelijke publicaties op. Ik ben zelf verbonden aan de academische werkplaats CEPHIR, waarmee we naar de hele keten, van wieg tot graf, kijken, onder meer in samenwerking met de GGD. Internationaal is het zeer belangwekkend wat met dit soort studies gebeurt, vooral door de kwantitatieve data die het oplevert.” SAMENWERKEN VOOR EEN GEZONDE TOEKOMST Helaas wordt die kennis niet altijd in de praktijk gebracht of resulteert het niet direct in beleidsmaatregelen. We weten bijvoorbeeld dat roken heel slecht is. Maar in Rotterdam roken nog steeds veel vrouwen tijdens de zwangerschap. Er zijn allerlei programma’s, zoals Stevige Start en Klaar voor een Kind, om betere interventies te ontwikkelen. Er valt nog veel te winnen. Als wetenschapper denk ik met partijen mee over oplossingen. Bijvoorbeeld toen er gewerkt werd aan de milieuzone, werd ik door de GGD gevraagd of ik wilde meedenken over gezondheidsargumenten die ter onderbouwing konden dienen. Dan voed ik de verantwoordelijke wethouders  met informatie. Zo werk je samen, elk vanuit je eigen rol en expertise aan een gezondere toekomst. GEZONDE TOEKOMST Dat is ook wat er wat mij betreft nodig is als we willen streven naar een gezonder leven in een gezonde stad: goede samenwerking tussen mensen, organisaties en disciplines. Zoals tussen beleidsmakers, zorgverleners, wetenschappers, onderwijzers… Een concreet voorbeeld waar dat zou kunnen werken is een stringent anti rookbeleid. Iedereen weet dat roken zeer slecht is voor de gezondheid, toch roken velen nog. Hier hebben we allemaal onze verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld onderwijzers kunnen helpen bij bewustwording, net als medici, die natuurlijk ook via onderzoek en zorg met het onderwerp bezig zijn. Beleidsmakers zouden kunnen werken aan het creëren van meer rookvrije openbare ruimtes waar veel mensen komen. Een ander voorbeeld is het zorgen dat kinderen een goed start krijgen. Als je je beseft dat veel kinderen zonder ontbijt of met een paar energy bars naar school worden gestuurd, dan snap je dat ook hier nog wel winst te behalen is. Zo zijn er nog wel meer onderwerpen te bedenken. Gelukkig vinden we elkaar in Rotterdam steeds vaker en beter. En Rotterdam is een stad die erom bekend staat onorthodoxe en ‘out of the box’ oplossingen niet te schuwen. Wat mij betreft gaan we er samen voor zorgen dat ‘Rotterdam Make It Happen’ ook van toepassing is op gezond leven in een gezonde stad! Het gehele interview met Lex Burdorf is hier te vinden. Header foto: (c) Erasmus MC / Alain Gil-Gonzalez