Voor grote beurzen en evenementen, maar ook musea en festivals, kan dit zendertje een uitkomst zijn.

Experimenteerdrift en veerkracht. Het zijn twee woorden die onlosmakelijk verbonden zijn met Rotterdam. De Rotterdammers bouwden hun stad weer op na een verwoestend bombardement, en bouwen nog altijd onverschrokken door. Die voelbare drang om vooruit te komen, maakt de stad aantrekkelijk voor jonge ontwerpers, kunstenaars en architecten. Zij voelen zich thuis in deze stad, die nooit af is en altijd dóór wil. Bovendien wordt hun talent in Rotterdam gezien, gekoesterd en verder geholpen. Die aanpak levert een bloeiende creatieve sector op, waaruit vernieuwende concepten voortkomen die even actueel en relevant als toepasbaar zijn. Zoals Bubble Badge, een uitvinding van het Rotterdamse The Incredible Machine en het Vlaamse Beyond.io: een zendertje dat ons helpt om anderhalve meter afstand te houden.

Toen de coronacrisis uitbrak in Nederland, viel ook Voorhaven 57 even stil. In dit 18e eeuwse pand in Delfshaven, waar een aantal gerenommeerde kunstenaars en ontwerpers zit samengepakt, is het normaal een drukte van belang. De ontwerpen die er bedacht en ontwikkeld worden, gaan de hele wereld over: naar internationale kunst- en designbeurzen, naar beroemde musea en andere klanten. Maar door al die beurzen ging ineens een streep. Musea moesten sluiten. En opdrachtgevers zetten al hun projecten on hold.

Ook Marcel Schouwenaar en Harm van Beek van The Incredible Machine zagen hun werk slinken. Ze volgden het nieuws met een mengeling van verbijstering en nieuwsgierigheid. ‘Social distance, oke. Maar hoe dan?’ Zodra ze een voet buiten zetten, zagen ze mensen worstelen met de maatregelen. Schouwenaar: ‘Afstand houden voelt onnatuurlijk en vreemd, waardoor het niet altijd lukt, zelfs niet als je het graag wilt.’ Dus wat deden de twee, die gewend zijn te opereren op het grensvlak van design, technologie en ethiek? Ze gingen aan het werk met precies die drie gebieden. ‘Kunnen we technologie inzetten om mensen te helpen bij het bewaren van die anderhalve meter? Dat was de vraag waarmee we zijn gestart,’ vertelt Schouwenaar. ‘Het leidde ons tot The Social Distance Thing: een laser projector die een cirkel om je heen projecteert met een straal van anderhalve meter, waar iedereen aan kan zien wanneer ‘ie te dichtbij komt.’

De ontwerpers lanceerden The Social Distance Thing niet zozeer als een serieuze oplossing, maar als middel om het gesprek op gang te brengen. Het werkte: het project kreeg veel aandacht in de landelijke media. Schouwenaar: ‘Toen dachten we: kunnen we geen tool ontwerpen, die wél een oplossing biedt? Een paar weken later zag Bubble Badge het levenslicht: een zendertje die je op je kleren draagt en een zacht geluid maakt als je te dichtbij iemand anders’ zendertje in de buurt komt. Dat klinkt vrij simpel, maar de technologie die het duo hiervoor ontwikkelde, is complex: ‘We wilden nauwkeurig kunnen meten of iemand te dichtbij komt. Het gaat immers om veiligheid.’

‘We hebben bewust niet gekozen voor een hard piepgeluid, maar een zachte vriendelijke toon, die alleen de drager hoort.’

Relevant en toepasbaar

Zowel Schouwenaar als Van Beek studeerde aan TU Delft. Dat ze hun bedrijf vestigden in Rotterdam, en niet in Eindhoven of Amsterdam, heeft voor hen nooit ter discussie gestaan. ‘Rotterdam is een fijne plek om te groeien. Zeker toen wij begonnen, was het leven hier niet duur. In vergelijking met andere steden, kon je hier zeer goed betaalbare woon- en werkruimte vinden. Dat geeft je de ruimte om te experimenteren. Mede dankzij het buffertje dat wij hebben kunnen opbouwen, konden wij het ons veroorloven om twee maanden onbetaald aan The Social Distance Thing en Bubble Badge te werken. Dat is heel veel waard. Wat Rotterdam ook aantrekkelijk maakt,’ aldus Schouwenaar, ‘is de mix van creatieven die zich hier vestigt. Je treft hier ontwerpers en kunstenaars van Design Academy Eindhoven, TU Delft, de Willem de Kooning Academy en het Grafisch Lyceum. Dat zorgt voor veel leuke crossovers, alleen al bij ons in het gebouw. Als wij een animatie, een illustratie of een filmpje nodig hebben, dan is het een kwestie van je hoofd bij iemand om de deur steken, en het is geregeld.’

Bubble Badge is inmiddels helemaal doorontwikkeld en in de productiefase beland. Terwijl de zendertjes de fabriek uit rollen, zijn de heren van The Incredible Machine alweer druk met hun volgende project. ‘We zijn aan het kijken hoe we tech in kunnen zetten om een verantwoorde manier van contact tracing te ontwikkelen. Bijvoorbeeld met een sleutelhanger die je in je broekzak draagt, die opslaat met wie je in contact bent geweest.’ Blik vooruit, dóór. Zoals de Rotterdammers dat gewend zijn.

‘Het leidde ons tot The Social Distance Thing: een laser projector die een cirkel om je heen projecteert met een straal van anderhalve meter, waar iedereen aan kan zien wanneer ‘ie te dichtbij komt.’

Tekst: Elsbeth Grievink

Mijn selectie