Achter de kazernemuren kom je niet snel in contact met innovatieve bedrijven en start-ups, is zijn ervaring. Dus trekt innovatiemanager Lars de Graauw van het ministerie van Defensie erop uit. Samen met zijn projectpartners belandt hij bij het Innovation Dock op RDM-terrein. Dit wordt de thuisbasis voor het project MINDbase. ‘Mind staat voor Military Innovation by Doing. De naam zegt het al: we houden van een doe mentaliteit. Die vind je in Rotterdam.‘

‘MINDbase is in Rotterdam zó succesvol dat we nu ook in Twente en Eindhoven een pilot starten’, vertelt Lars. Voor zijn werk als coördinator van het project MINDbase is hij nu vaak in het Innovation Dock op RDM-terrein te vinden. MINDbase is een initiatief van Defensie Materiaal Organisatie (DMO) in samenwerking met TNO, NLR en MARIN waar start-ups, kennisinstellingen en Defensie samenwerken aan innovaties.

Grootste kaliber kanon

‘In het Innovation Dock van RDM ontmoet ik innovators, start-ups. Maar hier ligt ook veel militaire geschiedenis. Daarom past deze locatie ons zo goed. Het eerste prototype van een verkenningsvoertuig, een CV90- gevechtsvoertuigenmodificatie voor personenvervoer met bestemming Estland, een digitale mijn én het grootste kaliber kanon Pantserhouwitser hebben een ontwikkelgeschiedenis op het RDM-terrein’, weet Lars.

Windmolens op militaire vliegvelden

Lars vertelt met verve, een innovatiemanager waardig, over de toegepaste innovaties sinds november 2019, de start van MINDbase. ‘Het begint bij ons altijd met een interne klant. Zo hadden bijvoorbeeld mijn collega’s van het militaire vliegveld Woensdrecht een vraag over mogelijkheden om stikstofuitstoot te compenseren. Zij raakten na een rondleiding in RDM gecharmeerd van de innovatie Flower Turbines. Dit zijn lage windmolens in de vorm van een tulp die buiten het bereik van vliegtuigen en het radarbeeld blijven. Inmiddels zijn we bezig met een experiment van een jaar. Hiervoor zijn deze Flower Turbines van 1, 3 en 6 meter hoog op een 20ft-containerbodem geplaatst. Met deze container kunnen we de windmolens vervoeren en meten hoeveel energie ze opwekken. Behalve in Woensdrecht is het ook denkbaar dat we de windmolens inzetten op vliegvelden in missiegebieden of in Natura2000-gebieden waar militaire oefeningen plaatsvinden maar het gebruik van dieselmotoren niet wenselijk  is.

Mobiele windturbines van Flower Turbines op vliegbasis Woensdrecht

Recycling en hergebruik in missiegebieden

In missiegebieden spelen meer innovatievraagstukken: ‘Per dag hebben we ongeveer 300 kilo PET-flesafval op een militaire basis in bijvoorbeeld Afghanistan of Mali. In deze landen is geen afvalverwerkingssysteem, maar wij zijn wel verplicht het afval volgens Nederlandse wetgeving te verwerken. Dus normaal gesproken zou dit afval per vliegtuig teruggaan naar Nederland. Inmiddels hebben we dankzij de Rotterdamse start-up Bloom Robotics de beschikking over een 6-assige robotarm die ter plekke stoelen en tafels in 3d print van het PET-afval. Samen met TU Delft is ook een klikbaar bouwblokkensysteem ontwikkeld van dit afval. Deze blokken kun je vullen met zand en daarmee vervolgens huizen bouwen.’

6-assige robotarm bloom robotics ism defentie

Slim delen van sonardata

Dichterbij de thuisbasis van MINDbase, in Rotterdam, is een pilot gestart met het delen van sonardata. ‘Die zijn we gestart na een creatieve sessie met de havenpolitie van Rotterdam. Zo komt het voor dat de ene dag Gemeente Rotterdam een kade en bodem in kaart brengt en de volgende dag de politieboot hetzelfde moet doen, bijvoorbeeld vanwege een melding van een auto die in het water ligt. Dan kan iedereen bedenken dat alleen al het delen van sonardata een hoop tijdwinst oplevert. Inmiddels is een dataplatform opgezet en haken steeds meer gebruikers binnen de overheid aan.’

Studenten denken mee

Brabander Lars had voor MINDbase nog niet zoveel met Rotterdam. Nu ligt zijn werk en hart er. Hij houdt van het Rotterdamse ondernemen en vraagt nu behalve midden- en kleinbedrijven ook studenten om mee te denken over innovatievraagstukken. Zo ligt momenteel bij 9 studenten van Hogeschool Rotterdam de vraag om een 3d-printer te bouwen die huizen uit de grond kan stampen met grondstoffen in missiegebieden. Kortom, Rotterdam blijft een bakermat voor innovaties als het aan Lars ligt. Twente en Eindhoven volgen nu snel.

Mijn selectie