Hommage aan Rotterdam in Depot Boijmans van Beuningen

Crowd sourcing
Terwijl hij voor zijn schilderij staat, licht hij de achtergrond en symboliek in het schilderij toe. Van museum Boijmans Van Beuningen kreeg hij in 2017 de opdracht om iets vergelijkbaars te maken voor Rotterdam als wat kunstschilder Fra Bartolommeo rond 1510 deed voor Florence. Fra Bartolommeo deed uiteindelijk vier jaar over zijn werk Pala del Gran Consiglio. Smit ‘bivakkeerde’ zo’n drie maanden in het museum om te werken aan het schilderij dat met behulp van crowd sourcing tot stand is gekomen. Dit houdt in dat bezoekers van het museum input mochten geven voor het schilderij. ‘Hierdoor zie je bijvoorbeeld ook de emblemen van Feijenoord, Sparta en Excelsior terug in het werk.’ In dit schilderij heeft hij meer Rotterdamse iconen afgebeeld, zoals Erasmus, Boijmans Van Beuningen en de Laurenskerk. Wat direct opvalt is het oog midden boven. ‘Het wakend oog op ons gericht’, tekst uit het lied Rotterdam van Frederique Spigt, maar tevens symbool voor de vooruitziende blik van museumdirecteur Sjarel Ex’, legt Smit uit. Het vuur verwijst naar het bombardement op de stad en de Fenix die herrijst, staat voor de naoorlogse wederopbouw.

Kinderbijbel
Met thema’s als angst, vrijheid, kracht, religie, balans, leven, nalatenschap en sterfelijkheid speelt en worstelt hij in zijn kunstwerken, maar ook in zijn leven (als kunstenaar). Al jong had hij last van angststoornissen die hij op het oog steeds meer de baas lijkt te worden. Hij verwerkt deze ook in zijn werk dat een uitlaatklep voor hem is. Leeuwen en tijgers die hij verbeeldt in zijn schilderijen en lichtsculpturen associeert hij bijvoorbeeld met kracht en vrijheid. Deze dieren symboliseren voor hem het overwinnen van angst. En hij ziet ze als vrije dieren. ‘Alhoewel ze ook in gevangenschap kunnen leven’, nuanceert hij. Sinds hij met zijn ouders al op jonge leeftijd in Limburg kerken bezocht is religie een thema. Hij was hiervan zo onder de indruk dat hij van zijn ouders de Kinderbijbel kreeg. Deze staat nog steeds op een schap in zijn atelier. In zijn werk is het thema religie onmiskenbaar aanwezig. In De Mystieke Geboorte van Rotterdam figureert bijvoorbeeld de Heilige Maagd Maria die de Rotte uitschenkt. En één van zijn favoriete eigen kunstwerken heeft hij Trinity oftewel Drie-eenheid gedoopt, een duidelijke verwijzing naar het Christendom. Trinity is een abstract werk, een lichtobject bestaande uit drie cirkels. Ook dit kunstwerk is opgeslagen in het Depot.

Natuurlijk een kunstenaar
Van kleins af aan tekende Smit al tekenfiguren en stripfiguren, onder andere aan de hand van kauwgomstickers, zoals Spiderman, Batman, Ninja Turtles en Robin Hood. Maar omdat hij uit herinnering tekende, ontstonden ook nieuwe figuren. ‘Ik wilde later tekenfilms maken of striptekenaar worden. Dat waren de banen die ik toen al voor me zag. Ik kon ook niets anders dan tekenen en schilderen. Dat is zo gebleven. Het kunstenaarschap is bij mij natuurlijk gegroeid. Mijn eerste werk verkocht ik rond mijn 18^e jaar voor 300 euro toen ik tijdens mijn stage mee mocht doen aan een expositie in Den Haag, mijn eerste wapenfeit. Mijn doel was in die tijd om in ieder geval de huur en boodschappen van mijn werk te kunnen betalen, zodat ik geen bijbaantje hoefde aan te houden. Die leidden alleen maar onnodig af van waar ik mee bezig wilde zijn. Toen ik begin 20 was, had ik mijn eerste kennismaking als kunstenaar met Boijmans. Ik mocht deelnemen aan Kunst4Kids. Dit organiseert het museum één keer per twee jaar om kinderen tot 16 jaar kennis te laten maken met kunst. Als deelnemers kregen we de opdracht om een kunstwerk in een oplage van 30 tot 100 stuks te maken. Ik heb een zeefdruk gemaakt, een stilleven van mijn jeugd (Still Life Of My Youth, red.) met beelden die mij als kind inspireerden, zoals het beeld David van Michelangelo, de Mona Lisa van Leonardo Da Vinci en tekenfilmfiguren. De kids mochten zelf kiezen welk werk ze mee naar huis wilden nemen. Al snel waren mijn zeefdrukken allemaal door hen meegenomen.

Favoriete Rotterdamse kunstenaars

Smit, geboren op Zuid, getogen in Hoogvliet en vanaf zijn 19^e jaar weer woonachtig in Rotterdam met een thuis in West en een atelier bij de Leuvehaven houdt van de stad. ‘Mijn favoriete Rotterdamse kunstenaars? Joep van Lieshout met als favoriet het werk the Monument, een bronzen sculptuur van een ruiter te paard, tijdelijk te zien bij de ingang van zijn atelier in het MH4-gebied. Daar zit voor mij dreiging, harmonie en beweeglijkheid in. Dit zie je ook terug in mijn werk: Op het eerste gezicht lijkt alles pais en vree, maar er is meer aan de hand.’ Zo lijkt het paard van Van Lieshout iemand te vertrappen. Hidde van Schie en Gyz La Rivière zijn andere Rotterdamse kunstenaars die hij noemt. ‘Vooral het werk van Gyz ademt Rotterdam.’ Van beide kunstenaars heeft hij ook werk aangekocht voor thuis. Hij vindt het een eer dat anderen hem een Rotterdam Make It Happenaar noemen vanwege zijn bijdrage aan het spannende culturele klimaat van Rotterdam. ‘Alleen voel ik mij geen Rotterdamse kunstenaar pur sang, maar een beeldend kunstenaar in Rotterdam.’ ‘Waar ik nu mee bezig ben? Met een kunstwerk in de openbare ruimte van Rotterdam én los daarvan één in Almere.’ Iets om naar uit te kijken, maar eerst maar een bezoek aan het depot dat 6 november opengaat voor het grote publiek.